Πέμπτη, Ιουνίου 12, 2014
posted by Librofilo at Πέμπτη, Ιουνίου 12, 2014 | Permalink
2 μυθιστορήματα του Ρομπέρτο Μπολάνιο
Αποτελεί σίγουρα μια μοναδική εμπειρία να διαβάζεις βιβλία του Ρομπέρτο Μπολάνιο (Χιλή 1953-2003). Έχοντας γράψει παλαιότερα για τα περισσότερα (ίσως όλα) βιβλία του που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, έχω νιώσει βαθιά τι σημαίνει να βυθίζεσαι στις σελίδες του και την αμφίσημη γραφή του, στους αταίριαστους συνδυασμούς (όπως αυτόν της πολιτικής με την ποίηση) που επιχειρεί και τα καταφέρνει τόσο υπέροχα. Πολλά έχουν γραφτεί για τις επιρροές στη γραφή του εκπληκτικού αυτού συγγραφέα που πέθανε στην ηλικία των 50 ετών, θα γραφτούν ακόμα περισσότερα στο μέλλον, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Μπολάνιο είναι μια περίπτωση αυτόνομη, ίσως μοναχική, στα παγκόσμια γράμματα και που απευθύνεται σε μια ευρύτατη γκάμα αναγνωστών πέρα από λογοτεχνικά είδη και τάσεις.
Η πρόσφατη έκδοση 2 μυθιστορημάτων του έρχεται να εμπλουτίσει την εικόνα που έχουμε για το στυλ του και να τονίσει με ιδιαίτερα εμφαντικό τρόπο την αξία του. "ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΡΑΪΧ" (Εκδ. Άγρα, σελ.398) και το "ΦΥΛΑΧΤΟ" (Εκδ. Άγρα, σελ.223), και τα δύο μαεστρικά μεταφρασμένα από τον πάντα καλό, Κρίτωνα Ηλιόπουλο είναι δύο διαφορετικά μεταξύ τους μυθιστορήματα, που χαρακτηρίζονται βέβαια από το ευδιάκριτο ύφος του μεγάλου συγγραφέα. Ας τα δούμε αναλυτικότερα...

Στο μυθιστόρημα «ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΡΑΪΧ», έργο πρώιμο(γραμμένο το 1989), του συγγραφέα, το οποίο εκδόθηκε μετά τον θάνατό του, κυριαρχεί η ατμόσφαιρα μυστηρίου και παραλόγου, που πλανάται καθ’όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Ο νεαρός Γερμανός Ούντο Μπέργκερ φθάνει σε ένα ξενοδοχείο των Ισπανικών ακτών με τη φίλη του Ίνγκεμποργκ. Το μέρος δεν είναι τυχαία διαλεγμένο αλλά είναι το ίδιο ακριβώς ξενοδοχείο όπου πήγαινε για διακοπές με τους γονείς του, ο Ούντο, όταν ήταν μικρός, και είχε εκστασιασθεί με την ομορφιά και το στυλ της ιδιοκτήτριας, της αινιγματικής φράου Έλζε.
Ο Ούντο όμως δεν έχει το μυαλό του στις διακοπές, στον ήλιο και στη θάλασσα (σε αντίθεση με την Ίνγκεμποργκ). Τον έχει συνεπάρει σε βαθμό ψύχωσης, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, το «Τρίτο Ράιχ» στο οποίο είναι πρωταθλητής Γερμανίας. Στο παιχνίδι αυτό οι παίκτες με την αφορμή των στρατηγικών κινήσεων που πρέπει να ακολουθήσουν, ουσιαστικά ζωντανεύουν τον Β Παγκόσμιο πόλεμο. Ο Ούντο ζει μέσα σ’αυτό το παιχνίδι αλλά και γι’αυτό. Περνάει όλόκληρη τη ζωή του αρθρογραφώντας για ειδικά περιοδικά, συμμετέχοντας σε τουρνουά τοπικά και παγκόσμια και το πρώτο πράγμα που κάνει φθάνοντας στο δωμάτιο είναι να απλώσει σε ένα μεγάλο τραπέζι που του φέρνουν ειδικά γι’αυτόν το παιχνίδι του.

Σύντομα το ζευγάρι των νεαρών Γερμανών, γνωρίζεται με τον Τσάρλυ και την Χάννα, και με δύο περίεργους Ισπανούς, που φέρουν τα ονόματα «Λύκος» και «Αρνί",  οι οποίοι τους συνοδεύουν στις νυχτερινές εξόδους τους και γίνονται κολλητοί με τον ανήσυχο και νευρικό Τσάρλυ, προσπαθούν δε να «την πέσουν» παντοιοτρόπως στην Χάννα. Μαζί μ’αυτούς γνωριζουν και τον «Καμμένο», τον τύπο που νοικιάζει θαλάσσια ποδήλατα στην παραλία,  ο οποίος πήρε το παρατσούκλι του από το τεράστιο έγκαυμα που καλύπτει το σώμα του και ουδείς εκ των ντόπιων γνωρίζει (ή δεν θέλει να αποκαλύψει), πως το απέκτησε. Η παρέα πίνει και ξενυχτάει, παρά την έντονη δυσθυμία του Ούντο που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι το παιχνίδι του και το έντονο φλερτάρισμα που κάνει στην φράου Έλζε της οποίας ο σύζυγος είναι βαριά άρρωστος και αποκλεισμένος στο δωμάτιό του.

 Όλα αλλάζουν όταν εξαφανίζεται ο Τσάρλυ μέσα στη θάλασσα με το σερφ του. Οι μέρες περνάνε και δεν βρίσκονται σημάδια του εξαφανισμένου παρά την κινητοποίηση των αρχών. Η Χάννα γυρίζει στη Γερμανία και μετά από μερικές μέρες το ίδιο κάνει και η Ίνγκεμποργκ, αφού, ο Ούντο επιλέγει να μείνει εκεί μέχρι να βρεθεί το σώμα του Τσάρλυ, ο οποίος θεωρείται πλέον νεκρός - σύντομα το πτώμα βρίσκεται, αυτό όμως δεν κάνει τον Ούντο να φύγει από το θέρετρο αφού ενδιάμεσα και μέσα στη μοναξιά του, αλλά και για να εξασκηθεί στο παιχνίδι, προτείνει στον Καμμένο να ανεβαίνει στο δωμάτιο του να παίζουν το «3ο Ράιχ». Ο Καμμένος όμως αποδεικνύεται πανέξυπνος και εξαιρετικός μαθητής. Όταν δε αρχίζει να κερδίζει κάποιες παρτίδες, ο Ούντο αντιλαμβάνεται ότι κάποιος τον καθοδηγεί και το παιχνίδι δεν πρόκειται να τελειώσει τόσο εύκολα. Η ατμόσφαιρα γίνεται εφιαλτική καθώς ο Καμμένος παρουσιάζεται κάθε νύχτα στο δωμάτιο του Ούντο με σημειώσεις και οι κινήσεις του γίνονται όλο και πιο επαγγελματικές προοιωνίζοντας ένα τέλος του παιχνιδιού που θα είναι «όλα ή τίποτα».

Ο μυστηριώδης και σκοτεινός χαρακτήρας του «Καμμένου», η γκρίζα και παγερή ατμόσφαιρα του ξενοδοχείου, η φράου Έλζε με την παγερή της στάση, ο μονίμως απών σύζυγος της, ο ουρανός της Κόστα Μπράβα που αρχίζει να γκριζάρει και να βρέχει καθημερινά αντικαθιστώντας το ηλιόλουστο και ειδυλλιακό τοπίο που πρωταντίκρυσε το ζευγάρι όταν έφθασε εκεί, το αστυνομικό μυθιστόρημα αγωνίας που διαβάζει η Ίνγκεμποργκ και η εφιαλτική τροπή που παίρνει το παιχνίδι – όλα αυτά δημιουργούν μια πνιγηρή και ασφυκτική ατμόσφαιρα στο μυθιστόρημα. Ανά πάσα στιγμή περιμένεις κάτι να γίνει, κάτι να ξεσπάσει. Οι αινιγματικοί διάλογοι και ότι όλα είναι αμφίσημα και ρευστά επιτείνουν την θριλερίστικη διάσταση της ιστορίας.
Ο Ούντο αντιλαμβάνεται ότι το παιχνίδι έχει χαθεί και αναρωτιέται τι θα γίνει στο τέλος του, ο σύζυγος της φράου Έλζε τον προειδοποιεί:
« «Τι θα συμβεί μετά την πτώση του Βερολίνου;»
«Όπως βλέπω την κατάσταση», είπε χωρίς ν’ανοίξει τα μάτια  και σέρνοντας τις λέξεις, «αυτός δεν θα ικανοποιηθεί απλώς δεχόμενος τα συγχαρητήριά σας».
«Τι πιστεύετε ότι θα κάνει;»
«Το πιο λογικό, Χερ Ούντο Μπέργκερ, το πιο λογικό. Σκεφτείτε λίγο. Τι κάνει ο νικητής; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά του;» »

Έξοχο μυθιστόρημα που μάλλον έμεινε ημιτελές. Βρέθηκε στα συρτάρια του γραφείου του συγγραφέα μετά τον θάνατό του και εκδόθηκε στην Ισπανία πριν λίγα χρόνια, και μετά την τεράστια επιτυχία που γνώρισε το «2666» και τον θόρυβο που προκάλεσε. Το φινάλε είναι αμήχανο (δείγμα μάλλον της απουσίας τελικής ματιάς από τον συγγραφέα) και αφήνει πολλά κενά στην ιστορία συντελώντας βέβαια με τον τρόπο αυτό στο συνολικό μυστήριο που αποπνέει η ιστορία που αφηγείται ο συγγραφέας. Παρ’όλα αυτά οι αρετές που διακρίνουμε στα υπόλοιπα (καλύτερα) έργα του είναι παρούσες κι εδώ και ο αναγνώστης απολαμβάνει το εξαιρετικό στυλ του μεγάλου αυτού συγγραφέα.

Το «ΦΥΛΑΧΤΟ» είναι καθαρά μια νουβέλα «Μπολανική». Μια μινιατούρα που θυμίζει τις καλύτερες δουλειές του συγγραφέα, τους «Άγριους ντετέκτιβ» και το «2666» γραμμένο αμέσως μετά(;) το πρώτο και μερικά χρόνια πριν το δεύτερο. Το βιβλίο είναι η πρωτοπρόσωπη αφήγηση μιας καλλιτεχνικής περσόνα, της Αουξίλιο Λακουτύρ  (χαρακτήρας που εμφανίζεται και στους «Άγριους Ντετέκτιβ» σε ένα από τα επεισόδια του βιβλίου) και η σπαρακτική ιστορία της.

Η νουβέλα του Μπολάνιο ξεκινάει με μια από τις ωραιότερες λογοτεχνικές εισαγωγές που έχουν γραφτεί:
«Αυτή θα είναι μια ιστορία τρόμου. Θα είναι μια αστυνομική ιστορία, ένα αφήγημα μαύρης λογοτεχνίας και τρόμου. Όμως δεν θα μοιάζει τέτοιο. Δεν θα μοιάζει επειδή η αφηγήτρια είμαι εγώ. Αυτός που μιλάει είμαι εγώ και δεν θα μοιάζει τέτοια. Όμως κατά βάθος είναι η ιστορία ενός απάνθρωπου εγκλήματος.
Εγώ είμαι η φίλη όλων των Μεξικανών. Θα μπορούσα να πω: Είμαι η μητέρα της μεξικάνικης ποίησης. Όμως καλύτερα να μην το πω. Εγώ γνωρίζω όλους τους ποιητές και όλοι οι ποιητές με γνωρίζουν. Οπότε θα μπορούσα να το πω. Θα μπορούσα να πω: Είμαι η μητέρα και φυσάει ένας αναθεματισμένος ζέφυρος αιώνες τώρα, όμως καλύτερα να μην το πω. Θα μπορούσα να πω, λόγου χάρη: Εγώ γνώρισα τον Αρτουρίτο Μπελάνο στα δεκαεφτά του, ήταν ένα ντροπαλό αγόρι που έγραφε θεατρικά έργα και ποιήματα και ακόμα δεν ήξερε να πίνει, αλλά αυτό θα ήταν πλεονασμός κατά κάποιο τρόπο και εμένα μου δίδαξαν (με το μαστίγιο μου το δίδαξαν, με σιδερόβεργα μου το δίδαξαν) ότι οι πλεονασμοί περιττεύουν και ότι μονάχη η ιστορία πρέπει να αρκεί.
Αυτό που όντως μπορώ να πω είναι το όνομά μου.
Λέγομαι Αουξίλιο Λακουτύρ και είμαι Ουρουγουανή, από το Μοντεβιδέο, παρότι όταν μου τη δίνει κατακέφαλα, όταν η νοσταλγία με βαράει στο κεφάλι, λέω ότι είμαι «τσαρούα», που πάει να πει το ίδιο πράγμα παρότι δεν είναι το ίδιο ακριβώς, και που μπερδεύει πολύ τους Μεξικάνους και κατά συνέπεια όλους τους Λατινοαμερικάνους.»

Ένα ιστορικό γεγονός είναι πίσω από, (αλλά και καθορίζει) την αφήγηση της Αουξίλιο. Είναι η εισβολή του στρατού στο Πανεπιστήμιο της Πόλης του Μεξικού, το 1968. Καθώς στο προαύλιο και μέσα στις αίθουσες του Πανεπιστήμιου γίνεται της μουρλής και οι στρατιώτες χτυπάνε αλύπητα όποιον βρούν μπροστά τους, η Αουξίλιο βρίσκεται μέσα σε μια από τις τουαλέτες και θα παραμείνει κλεισμένη εκεί μέσα για 13 ημέρες. Μέσα σ’αυτό το διάστημα, προσπαθεί να μη σκέφτεται την πείνα και την δίψα που την ταλαιπωρούν, την άβολη στάση στην οποία είναι υποχρεωμένη να κάθεται, και πέφτει σε μια θολή κατάσταση ύπνωσης όπου ανασύρει από τη μνήμη της εικόνες από το παρελθόν, αλλά και εικόνες από το μέλλον. Ο ορίζοντας πάντα είναι η λογοτεχνία και γύρω από αυτήν στρέφονται οι σκέψεις και τα λόγια της Αουξίλιο σε μια νουβέλα, λυρικη αλλά και σκληρή που σε παρασέρνει με τη δύναμή της και την ζωντάνιά της.

Κλεισμένη στην τουαλέτα του Πανεπιστημίου, με τη εκκωφαντική σιωπή να διαδέχεται τον εκκωφαντικό θόρυβο, με τις μπότες των στρατιωτών να ακούγονται στους διαδρόμους, η Αουξίλιο κάνει μια μορφή αντίστασης. Ο χρόνος διαστέλλεται και συστέλλεται, και το 1968 γίνεται το 1973 και μετά γίνεται το 1960 και το 1964. Οι μνήμες του μέλλοντος και του παρόντος μπερδεύονται – μνήμες για Μεξικάνους ποιητές που έζησαν και δημιούργησαν, που θα δημιουργήσουν και θα γράψουν ιστορία. Η Αουξίλιο συναντάει τον νεαρό Αρτούρο Μπελάνο (alter ego του συγγραφέα και κεντρικό χαρακτήρα αρκετών από τα μυθιστορήματά του) στο Μεξικό, αργότερα εκείνος θα φύγει στη Χιλή μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Αλιέντε και θα γυρισει ένας διαφορετικός (και σκληρότερος) άνθρωπος στο Μεξικό το ΄74.

Σκηνές γκροτέσκες διαδέχονται αυτές του στοχασμού και του σπαραγμού. Η Χιλή του πραξικοπήματος ομοιάζει με την κατάσταση στο Μεξικό το 1968. Μέσα από την καταπίεση και το κυνηγητό των Αρχών, η λογοτεχνία είναι ένα μοναδικό σημείο αντίστασης και η ποίηση μια διέξοδος. Οι «προφητείες» της Αουξίλιο είναι ευφυείς και γεμάτες χιούμορ ενώ η αφήγηση είναι παραισθητική και ο λόγος εναλλάσει την σκληρότητα με την λυρικότητα σε έναν αφοπλιστικό συνδυασμό που σε κρατάει αγκυλωμένο στις σελίδες αυτού του μοναδικού συγγραφέα που δυστυχώς έφυγε νωρίς.

«Έπειτα ξύπνησα. Σκέφτηκα: Εγώ είμαι η μνήμη.»

Το «Φυλαχτό» είναι ένα βιβλίο για την μνήμη, για τον χρόνο και την σχετικότητά του, για τη αγάπη και τον θάνατο, για την αφοσίωση και την δημιουργία. Είναι ένα βιβλίο, που σε προκαλεί να «μπείς μέσα του», να το νιώσεις, ένας ύμνος στη λογοτεχνία, προπομπός του «magnum opus» του Μπολάνιο, του "2666". Μπορεί να μη φτάνει στο ύψος άλλων μυθιστορημάτων του συγγραφέα αλλά ορισμένες σελίδες ή παράγραφοί του σε αποζημιώνουν στο έπακρο – οι φανατικοί του Μπολάνιο θα ενθουσιαστούν…

"Οι φωνές έλεγα με φωνή βαρυτόνου, δεν σημειώνουν τίποτα, οι φωνές ούτε καν ακούν. Οι φωνές μόνο μιλάνε.
Πέφτεις έξω αλλά δεν πειράζει, εσύ πες αυτό που θέλεις να πεις και φρόντισε να το πεις δυνατά και καθαρά.
Τότε εγώ έπαιρνα θάρρος, δίσταζα, το μυαλό μου άδειαζε και τελικά έλεγα: οι προφητείες μου είναι οι εξής:
Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι θα ξαναγίνει της μόδας γύρω στο έτος 2150. Ο Τζέημς Τζόυς θα μετενσαρκωθεί σε Κινεζάκι το έτος 2124. Ο Τόμας Μανν θα μετατραπεί σε φαρμακοποιό από το Εκουαδόρ το έτος 2101.
Ο Μαρσέλ Προύστ θα πέσει σε απελπιστική και παρατεταμένη λήθη από το έτος 2033 κι έπειτα. Ο Έζρα Πάουντ θα εξαφανιστεί από ορισμένες βιβλιοθήκες το έτος 2089. Ο Βάτσελ Λίντσεϋ θα γίνει ποιητής των μαζών το έτος 2101.
Ο Σέζαρ Βαγέχο θα διαβάζεται στα τούνελ το έτος 2045. Ο Χόρχε Λουίς  Μπόρχες θα διαβάζεται στα τούνελ το έτος 2045. Ο Βισέντε Ουιδόμπρο θα είναι ποιητής των μαζών το έτος 2045.
Η Βιρτζίνια Γούλφ θα μετενσαρκωθεί σε μια αφηγήτρια από την Αργεντινή το έτος 2076. Ο Λουί-Φερντινάν Σελίν θα μπεί στο Καθαρτήριο το έτος 2094. Ο Πωλ Ελυάρ θα γίνει ποιητής των μαζών το έτος 2101.
Μετεμψύχωση. Η ποίηση δεν θα εξαφανιστεί. Η μη-εξουσία της θα γίνει ορατή με άλλον τρόπο.
Ο Τσέζαρε Παβέζε θα μετατραπεί σε προστάτη Άγιο του Βλέμματος το έτος 2034. Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι θα μετατραπεί σε Άγιο προστάτη της Φυγής το έτος 2100. Ο Τζόρτζιο Μπασάνι θα βγεί από τον τάφο του το 2167.
Ο Ολιβέριο Χιρόντο θα βρεί τη θέση του ως νεανικός συγγραφέας το έτος 2099. Ο Ρομπέρτο Άρλτ θα δεί όλο του το έργο να μεταφέρεται στο σινεμά το έτος 2102. Ο Αδόλφο Μπιόυ Κασάρες θα δεί όλο του το έργο να μεταφέρεται στο σινεμά το έτος 2105.
Ο Άρνο Σμιτ θα αναστηθεί από τις στάχτες του το έτος 2085. Ο Φραντς Κάφκα θα ξαναδιαβαστεί σε όλα τα τούνελ της Λατινικής Αμερικής το έτος 2101. Ο Βίτολντ Γκομπρόβιτς θα απολαύσει μεγάλη φήμη ένθεν και ένθεν του Ρίο δε λα Πλάτα γύρω στα 2098.
Ο Πάουλ Τσελάν θα αναστηθεί από τις στάχτες του το έτος 2113. Ο Αντρέ Μπρετόν θα αναστηθεί από τους καθρέφτες το έτος 2071. Ο Μαξ Ζακόμπ θα πάψει να διαβάζεται, δηλαδή θα πεθάνει ο τελευταίος αναγνώστης του το έτος 2059.
Άραγε το έτος 2059 ποιός θα διαβάζει τον Ζαν-Πιέρ Ντυπρέ; Ποιός θα διαβάζει τον Γκάρυ Σνάιντερ; Ποιός θα διαβάζει τον Ιλαρί Βορόνκα; Γι'αυτά τα πράγματα αναρωτιέμαι.
Ποιός θα διαβάζει τη Ζιλμπέρ Ντάλλας, τον Ροδόλφο Ουίλκοκ και τον Αλεξάντρ Ουνίκ;
Ο Νικανόρ Πάρρα, ωστόσο, θα αποκτήσει άγαλμα σε μια πλατεία της Χιλής το έτος 2059. Ο Οκτάβιο Πας θα αποκτήσει άγαλμα στο Μεξικό το 2020. Ο Ερνέστο Καρδενάλ θα αποκτήσει άγαλμα, όχι πολύ μεγάλο, στη Νικαράγουα το έτος 2018.
Όμως όλα τα αγάλματα πετούν, με θεϊκή παρέμβαση ή πιο συχνά με δυναμίτη, όπως πέταξε το άγαλμα του Χάινε. Οπότε ας μην εμπιστευόμαστε πάρα πολύ τα αγάλματα.
Η Κάρσον ΜακΚάλλερς, όμως θα διαβάζεαι ακόμα το έτος 2100. Η Αλεχάντρα Πισάρνικ θα χάσει την τελευταία της αναγνώστρια το έτος 2100. Η Αλφονσίνα Στόρνι θα μετενσαρκωθεί σε γάτο ή σε θαλάσσιο λέοντα, δεν μπορώ να το πω με ακρίβεια, το έτος 2050.
Η περίπτωση του Άντον Τσέχοφ θα είναι λίγο διαφορετική. Θα μετενσαρκωθεί το έτος 2003, θα μετενσαρκωθεί το έτος 2010, θα μετενσαρκωθεί το το έτος 2014. Τελικά θα εμφανιστεί ξανά το έτος 20181. Και ποτέ πιά.
Η Άλις Σέλντον θα γίνει συγγραφέας για τις μάζες το έτος 2017. Ο Αλφόνσο Ρέγιες θα δολοφονηθεί οριστικά το έτος 2058, όμως στην πραγματικότητα ο Αλφόνσο Ρέγιες θα δολοφονήσει τους δολοφόνους του. Η Μαρκεριτ Ντυράς θα ζει στο νευρικό σύστημα χιλιάδων γυναικών το έτος 2035.
Και η φωνούλα έλεγε τι περίεργο, τι περίεργο, ορισμένους συγγραφείς που ονομάζεις δεν τους έχω διαβάσει."

___________________________________________________________


Τα προηγούμενα ποστς μου για τον Roberto Bolano είναι στα links που παραθέτω:
2666







 



2 Comments:


At 12/6/14 19:02, Blogger Μαραμπού

Καλησπέρα Λιμπρόφιλε!

Τα βιβλία του Μπολάνιο είναι αναγνωστικές εμπειρίες από τις λίγες. Χαίρομαι που έχω διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία του. Όπως τα λες, είναι! Το Τρίτο Ράιχ μοιάζει λίγο αδύναμο, ειδικά αν έχουν προηγηθεί αναγνώσεις σπουδαιότερων έργων του, όμως, παραμένει μια ιστορία που φέρνει στην επιφάνεια πολλά (πλέον αναγνωρίσιμα) στοιχεία της γραφής του.
Στο Φυλαχτό με ξένισε το γεγονός ότι γράφτηκε μετά τους σπουδαίους Άγριους Ντετεκτιβ - εκεί παραπέμπει και το ερωτηματικό στην ανάρτησή σου, έτσι δεν είναι; Το Φυλαχτό μοιάζει να είναι ένα μακροσκελές κεφάλαιο των Ντετέκτιβ, σε σαστίζει η χρονική ανακολουθία της γραφής του!
Όπως και να' χει, τα βιβλία του Μπολάνιο είναι σκέτη απόλαυση, συνδυάζουν αρμονικά, λογοτεχνία και απόλαυση, πράγμα διόλου εύκολο, ούτε για τον συγγραφέα ούτε για τον αναγνώστη!

 

At 12/6/14 21:02, Blogger Librofilo

Σωστά! Σ'ευχαριστώ για το σχόλιο

 

Δημοσίευση σχολίου

~ back home